Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Çalışan İşçiye Serbest Zaman Kullandırılması Mümkün Mü?
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 47. maddesinde, ulusal bayram ve genel tatil (UBGT) günü olarak kabul edilen günlerde çalışma karşılığı olmaksızın o günün ücretinin ödeneceği, tatil yapılmayarak çalışıldığında ise, ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücretin ödenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır.
Yasal düzenlemeye göre, UBGT günlerinde çalışmamak işçinin hakkıdır. Ancak kanun koyucu işçinin çalışması halinde, bu çalışmaya ne şekilde bir hukuki sonuç bağlanacağını da öngörmüş olup, aynı hükümde, UBGT günlerinde çalışan işçiye çalışılan her gün için bir günlük ücretin ödeneceği ifade edilmiştir.
Kanunda, UBGT günlerindeki çalışmalar için serbest zaman verilmesine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmediği gibi UBGT günlerindeki çalışmalar için herhangi bir denkleştirme kuralına da yer verilmemiştir.
Yargıtay, ulusal bayram ve genel tatil günlerinin; dayanışma, birlik ve beraberlik günleri olduğu, diğer günlerden farklı bir özellik gösterdiği, bu günlerde bayramlaşma, sosyalleşme, aile ve toplumun diğer bireyleriyle birlikte zaman geçirme gibi manevi birtakım ihtiyaçların giderilmesinin söz konusu olduğu ve bu nedenle de kural olarak UBGT günlerinde çalışmanın, diğer herhangi bir günde çalışmamak suretiyle telafisinin mümkün olamayacağı görüşünü benimsemiştir. Yargıtay’ın, bizim de kabul ettiğimiz bu görüşü uyarınca UBGT günlerinde çalışan işçiye başka bir günde serbest zaman kullandırılması kural olarak mümkün değildir.
İstisnai olarak; işçinin belirli bir UBGT günü çalışmasını başka bir günde serbest zaman olarak kullanmak istediğine dair açık ve yazılı onayı bulunuyorsa, bu durumda serbest zaman kullanımı yargıda geçerli kabul edilmektedir. İşçinin kendi isteği ve onayı açık değil ya da şüpheli ise UBGT günü için serbest zaman kullanımı yargıda kabul edilmemekte ve ücreti ödenmemişse, dava yoluyla talep edilebilir hale gelmektedir. Hatta böylesi bir durum işçiye, iş sözleşmesini haklı nedenlerle feshetme hakkını bile doğurabilir.
T.C. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi E. 2020/6164 K. 2021/6681 T. 23.3.2021 tarihli kararında “…İşçinin açık onayı olmadığı sürece, ulusal bayram veya genel tatil gününde çalışmanın, diğer herhangi bir günde çalışmamak suretiyle telafisi mümkün görülmemelidir…” şeklinde hüküm tesis edilmiştir.
NOT: İşbu internet sitesi içeriğinde yer alan bilgi notları, makaleler ve yazılar, yalnızca genel bilgilendirme amaçlıdır ve kesinlikle yasal tavsiye olarak nitelendirilemezler. İşbu internet sitesi içeriğinde yer alan bilgi notları ve makalelerin okunması, okuyan kişi ile büromuz arasında herhangi bir hizmet ilişkisinin kurulduğu anlamına gelmez. Herhangi hukuki bir sorun, uyuşmazlık ya da ihtilafla karşılaşıldığında mutlaka bir avukata danışılmasını tavsiye ederiz.
